Kỳ 12: Hẹp niệu đạo – bệnh có thể gây vô sinh

Niệu đạo thường bị hẹp sau khi bị chấn thương một thời gian. Bệnh hẹp niệu đạo gây ảnh hưởng sâu sắc đến đời sống của người bệnh, gây cảm giác khó tiểu – bí tiểu, ứ nước – viêm bàng quang, thậm chí gây suy thận, vô sinh nếu điều trị không đúng cách, bệnh kéo dài. Trong chuyên mục Sống khỏe cùng BVXA hôm nay, BS.CK2. Nguyễn Ngọc Phương Tâm – Trưởng khoa Ngoại Tiết Niệu Bệnh Viện Đa Khoa Xuyên Á sẽ có bài nói chuyện về căn bệnh hẹp niệu đạo này.

Câu 1: Thưa bác sĩ, trong tuần qua thì chuyện mục có nhận được một chia sẻ như sau: “Ba em đi khám ở một bệnh viện, được chẩn đoán là bị hẹp niệu đạo, sau đó thì cho nong niệu đạo, nhưng về nhà thì thấy chảy máu và rất đau”. Bạn này muốn tìm hiểu rõ hơn về căn bệnh hẹp niệu đạo và các vấn đề liên quan. Vậy xin bác sĩ cho biết bệnh hẹp niệu đạo là gì ạ?

Trước hết, chúng ta cần phải biết niệu đạo ở đâu? Và các nguyên nhân có thể gây hẹp niệu đạo. Trong cơ thể người bình thường, thường có hai trái thận, đảm nhận chức năng lọc máu và bài tiết nước tiểu, sau đó nước tiểu chảy theo hai niệu quản đổ vào bàng quang. Khi bàng quang co bóp sẽ tống xuất nước tiểu ra ngoài qua ngã niệu đạo. Vì niệu đạo nữ rất ngắn vừa ra khỏi bàng quang đã đến lỗ tiểu rồi nên rất khó bị tổn thương. Niệu đạo nam dài hơn do chạy thêm một đoạn dưới vùng đáy chậu và dương vật, nên dễ bị tổn thương hơn.

Niệu đạo thường bị hẹp sau khi bị chấn thương một thời gian, có thể lâu hay mau tùy vào tốc độ xơ hẹp của nó.

Câu 2: Bác sĩ có thể nói rõ hơn về các nguyên nhân gây chấn thương niệu đạo được không ạ? Từ đó mà chúng ta có thể bảo vệ, tránh cho niệu đạo bị tổn thương.

Nguyên nhân gây chấn thương niệu đạo có thể từ bên ngoài, như:

• Té toạt chân sang hai bên, kiểu té cầu khỉ hay kiểu ngồi ngựa, đập mạnh vùng tầng sinh môn vào vật cứng. Kiểu té này thường dập niệu đạo, đứt các mạch máu nuôi niệu đạo. Do đó sau một thời gian, đoạn niệu đạo không được máu nuôi sẽ bị xơ hóa và hẹp.
• Chấn thương do tai nạn giao thông, tại nạn lao động, gây vỡ xương chậu, tùy theo mức độ di lệch của xương có thể kéo theo vỡ bàng quang và rách hoặc đứt niệu đạo.

Nguyên nhân gây chấn thương niệu đạo có thể từ bên trong, do tự bản thân nhét những que cứng vào (thường gặp ở người bệnh tâm thần), hoặc do nhân viên y tế không có chuyên khoa đặt thông tiểu.

Câu 3: Thưa BS, bệnh hẹp niệu đạo điều trị hoàn toàn được không và việc điều trị có khó không?

Bệnh hoàn toàn có thể chữa được, nhưng khó. Khó ở đây là cần hội đủ nhiều điều kiện:

• Sự hợp tác tốt giữa bệnh nhân và Bác sĩ. Muốn được vậy thì Bác sĩ phải đúng chuyên khoa Tiết Niệu, có đủ kiến thức để truyền đạt thông tin cho người bệnh về cả các bước chuẩn bị trước mổ, trong mổ và theo dõi sau mổ, ước lượng thời gian mổ, thời gian nằm viện. Bởi có trường hợp điều trị 3 tuần, trường hợp thì 3 tháng, 6 tháng,…
• Bệnh viện phải có khoa Tiết Niệu, Bác sĩ chuyên khoa Tiết Niệu đã từng chuyên sâu về tạo hình niệu đạo. Bởi vì nếu chọn sai phương pháp điều trị thì bệnh lý chỉ giải quyết được tính cấp thời, nhưng sau một thời gian thì mức độ hẹp nặng hơn.

BVXA đã triển khai rất thành công dịch vụ Phẫu thuật tạo hình niệu đạo.

Câu 4: Thưa bác sĩ, vậy điều trị niệu đạo có tỷ lệ thành công cao không? Và quá trình điều trị thường diễn ra như thế nào?

Về tỉ lệ thành công. Thì như trên đã nói nếu đúng thì rất thành công, còn sai- chỉ một khâu nào đó thì chỉ thành công trong một thời gian ngắn, và sau một thời gian thì độ hẹp còn nhiều hơn.

Thường thì sau chấn thương một thời gian, người bệnh cảm giác việc tiểu có vẻ khó dần, đôi khi cần phải rặn, và sau rồi rặn cũng không ra, việc tiểu bây giờ chỉ còn nhỏ giọt và dường như bí tiểu. Cảm giác đau vùng bụng dưới do bàng quang căng đầy. Nếu điều đó xảy ra, bệnh nhân cần phải đi khám ngay tại phòng khám chuyên khoa Tiết Niệu.

Thường thì bệnh nhân sẽ được mở bàng quang ra da để chuyển lưu nước tiểu ra ngoài trên xương mu, để niệu đạo được khô ráo và lành sẹo. Sau một thời gian khoảng 3 tháng, khi độ xơ hóa đã đến mức tối đa, người bệnh sẽ được cho chụp phim để xác định vị trí hẹp, chiều dài đoạn hẹp, mức độ hẹp của niệu đạo. Từ đó mới ra chọn được phương pháp điều trị đúng đắn.

Việc tạo hình nếu đoạn hẹp không dài thì chỉ cần cắt sạch mô xơ chai, nhớ là cắt sạch. Nếu còn chút mô xơ nào thì chuyện hẹp sẽ tái hẹp là không tránh khỏi.

Nếu đoạn hẹp dài thì cần lấy thêm niêm mạc miệng (má), để nối vào thay cho đoạn xơ hẹp đã được cắt bỏ.

Cuộc mổ thường kéo dài từ 4 đến 6 giờ, do cần phải tỉ mỉ và kiên nhẫn, chỉ dùng để may nhuyễn mịn hơn sợi tóc.

Sau mổ khoảng 3 tuần, bệnh nhân sẽ được rút hết các ống thông và chụp hình kiểm tra. Kết quả thường rất tốt. Bệnh nhân sẽ xuất viện với dòng nước tiểu mạnh như trước.

Khoa Ngoại Tiết Niệu BVXA là địa chỉ đáng tin tưởng, điều trị các bệnh về đường tiết niệu và nam khoa.

Câu 5: Thưa BS, ngoài quá trình điều trị, tạo hình niệu đạo như bác sĩ đã nói, thì như ban đầu câu hỏi ban đầu có nhắc đến phương pháp nong niệu đạo. Vậy xin BS nói thêm về phương pháp nong niệu đạo này?

Cũng xin nói thêm một phương pháp nữa là xẻ lạnh niệu đạo. Đây là một phương pháp giải quyết nhẹ nhàng, nhanh chóng. Bệnh nhân sẽ được nội soi từ lỗ tiểu ngược chiều qua đường tiểu (niệu đạo) đến đoạn hẹp. Bác sĩ sẽ dùng một lưỡi dao chuyên dùng để xẻ đứt hết các mô xơ chai đang tạo thành vòng thắt gây hẹp ở một vài vị trí. Sau đó, sẽ dùng dụng cụ nong để nong niệu đạo, đến số cao nhất có thể. Bệnh nhân sẽ được sớm xuất viện.

Phương pháp này thường áp dụng cho những bệnh nhân không có thời gian, do phải đi công tác, hoặc phải tham gia các sự kiện quan trọng gì đó của cơ quan hoặc gia đình, và cho những ai sợ phẫu thuật. Dĩ nhiên, động tác cắt bỏ mô xơ và nong sẽ làm tổn thương thêm nhiều mạch máu nuôi niệu đạo, và như vậy, thì việc tái hẹp là điều không tránh khỏi.

——————————————

Bệnh viện Đa Khoa Xuyên Á (BVXA) tọa lạc trên quốc lộ 22, ấp Chợ, xã Tân Phú Trung, huyện Củ Chi, Tp.HCM –  gần cầu An Hạ, đối diện khu công nghiệp Tân Phú Trung. Là bệnh viện tư nhân hiện đại hàng đầu khu vực với quy mô 750 giường, cam kết cung cấp dịch vụ y tế kỹ thuật cao, chất lượng cao đến cho mọi tầng lớp người dân.

Đặc biệt, BVXA tiếp nhận mọi đối tượng Bảo Hiểm Y Tế – kể cả Bảo Hiểm Y Tế trái tuyến, vào tất cả các ngày trong tuần, kể cả ngày Chủ Nhật. Bạn cũng có thể đến BVXA để đăng ký, gia hạn và chuyển đổi BHYT.

Các dịch vụ kỹ thuật cao đã triển khai rất thành công tại bệnh viện Xuyên Á:

• Phẫu thuật sọ não, cột sống
• Phẫu thuật nội soi bụng
• Phẫu thuật sàn chậu
• Phẫu thuật trĩ Longo (lông-gô)
• Phẫu thuật nội soi khớp
• Phẫu thuật thay khớp háng, khớp gối
• Phẫu thuật nội soi tán sỏi thận
• Phẫu thuật tạo hình
• Tán sỏi ngoài cơ thể (không cần mổ)
• Nội soi tiêu hóa có can thiệp
• Nội soi mật tụy (ERCP) có can thiệp
• Nội soi không đau
• Chạy thận nhân tạo
• Phẫu thuật nội soi tai – mũi – họng
• Phẫu thuật đục thủy tinh thể Phaco (pha-cô)…

Đặc biệt, bệnh viện Xuyên Á đã triển khai:

• Kỹ thuật đẻ không đau.
• Phòng khám bệnh lý nam khoa.
• Phòng khám ung bướu.
• Phòng khám viêm gan.
• Điều trị giãn tĩnh mạch chi dưới bằng laser nội mạch.

Tổng đài tư vấn: (08) 379 66 115 – Hotline: 0123 9999 910.