PHẪU THUẬT KHẨN CẤP CỨU SỐNG THANH NIÊN 21 TUỔI HÔN MÊ SÂU DO U SỌ HẦU TÁI PHÁT

Mới 15 tuổi, chàng thiếu niên N.S. (Củ Chi, TP.HCM) đã phải bước vào một ca phẫu thuật khó để loại bỏ khối u sọ hầu, một loại u não hiếm gặp và nằm ở vị trí đặc biệt nguy hiểm trong hộp sọ. Tám năm sau, chàng trai ấy một lần nữa rơi vào hôn mê sâu do khối u tái phát với kích thước lớn, chèn ép não bộ. Lần này, các bác sĩ khoa Sọ Não Cột Sống 2 Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á đã tiếp tục nỗ lực giành giật lại sự sống cho nam bệnh nhân. 

Đằng sau cơn hôn mê là khối u sọ hầu kích thước lớn chèn ép

Vài ngày trước nhập viện, anh S. cảm thấy đau đầu âm ỉ, mệt mỏi. Khi nghe con chia sẻ về cơn đau, mẹ anh và gia đình cũng chỉ nghĩ đó là những cơn đau đầu bình thường do căng thẳng hoặc thay đổi thời tiết. Cho đến một buổi sáng, S. không thức dậy sớm như thường lệ. Bà P. – mẹ anh S. tới lay gọi con thì lúc này S. đã rơi vào tình trạng hôn mê sâu. Ngay lập tức, anh được gia đình đưa tới Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á cấp cứu. 

Tiếp nhận người bệnh tại khoa Cấp Cứu, các bác sĩ nhận định người bệnh đã hôn mê sâu, không đáp ứng với môi trường xung quanh –  dấu hiệu nghi ngờ não bộ đang bị tổn thương nghiêm trọng. Người bệnh nhanh chóng được tiến hành chụp MRI sọ não. Kết quả cho thấy, anh S. có khối u não lớn kích thước 6cm, khối u nằm ở vị trí giữa não gây chèn ép dẫn đến hiện tượng giãn não thất, làm dịch não tủy không thể lưu thông – nguyên nhân khiến người bệnh rơi vào hôn mê. 

Hình ảnh MRI khối u sọ hầu

Theo khai thác bệnh sử, được biết bệnh nhân S. đã từng phẫu thuật lấy khối u sọ hầu cách đây 8 năm. Thời điểm đó, bệnh nhân có chỉ định xạ trị bổ túc sau mổ để điều trị tiếp khối u nhưng vì hoàn cảnh gia đình khó khăn nên bà P. đã ngừng việc điều trị tiếp cho con. Đây có thể là lý do khiến khối u tái phát sớm, khối u ngày càng lớn gây chèn ép não bộ. 

Đứng trước tình huống nguy kịch đe dọa tính mạng nếu không được xử trí kịp thời, các bác sĩ khoa Sọ Não Cột Sống 2 đã khẩn trương hội chẩn và quyết định thực hiện phẫu thuật để giảm áp lực nội sọ và loại bỏ khối u. 

Ca phẫu thuật phức tạp và áp lực “không thể sai sót”

Khác với những trường hợp u sọ hầu trước được bác sĩ khoa Sọ não Cột sống 2 Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á phẫu thuật nội soi lấy u qua đường mũi ít xâm lấn, người bệnh không cần mở sọ. Nhưng đối với trường hợp bệnh nhân S., khối u có kích thước lớn 6cm và nằm ở vị trí phức tạp, có xu hướng phát triển lên trên nên không thể thực hiện nội soi qua đường mũi, các bác sĩ buộc phải mở sọ để lấy u. 

Đồng thời, theo đánh giá của các bác sĩ, đây là một ca mổ khó vì khối u lớn chiếm hết vùng não thất 3, chỉ cần một sai sót nhỏ trong quá trình phẫu thuật cũng sẽ gây ra những hậu quả lớn, thậm chí đe doạ trực tiếp tới tính mạng người bệnh. 

ThS. BS. CKII. Huỳnh Văn Vũ – Phó trưởng khoa Sọ Não Cột Sống 2 Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á, trưởng ekip phẫu thuật chia sẻ: “Hiện tại, khối u đã phát triển lớn, chiếm hết vùng não thất 3 và nằm ở vị trí gần nhiều cấu trúc thần kinh quan trọng như dây thần kinh thị, động mạch cảnh, động mạch thân nền. Chỉ một sơ suất nhỏ trong quá trình thao tác cũng có thể ảnh hưởng vĩnh viễn đến chức năng sống của bệnh nhân. Do vậy, chúng tôi đã phải lên một kế hoạch phẫu thuật tỉ mỉ nhằm kiểm soát tối đa các nguy cơ biến chứng trong và sau ca phẫu thuật.”

Trước khi phẫu thuật lấy khối u, người bệnh được đặt ống dẫn lưu não thất xuống ổ bụng để giảm áp lực nội sọ. Sau hai ngày đặt ống dẫn lưu, người bệnh tỉnh dậy sau cơn hôn mê sâu. Lúc này, các bác sĩ tiếp tục tiến hành ca phẫu thuật mở sọ loại bỏ khối u sọ hầu. 

Dưới sự hỗ trợ của kính hiển vi, các bác sĩ tỉ mỉ quan sát từng milimet, thận trọng bộc lộ từng phần của khối u, đồng thời  bóc tách và lấy ra một cách thận trọng, đảm bảo loại bỏ mô u và bảo tồn các cấu trúc thần kinh xung quanh.

Một ngày sau ca “đại phẫu”, anh S. đã tỉnh táo và có thể đi lại, ăn uống, vận động nhẹ nhàng, thực hiện các động tác đơn giản theo yêu cầu của bác sĩ. Theo kế hoạch, người bệnh sẽ được kiểm tra đánh giá tình trạng sau mổ, theo dõi nội tiết và lên kế hoạch xạ trị bổ túc để điều trị tiếp khối u, hạn chế u tái phát. 

U sọ hầu hiếm gặp, tiềm ẩn nhiều mối nguy

U sọ hầu là một loại u não hiếm gặp. Tuy được xếp vào loại u lành tính nhưng do phát triển ở sọ hầu, gần những vị trí nguy hiểm như vùng tuyến yên và vùng trên yên. Nơi đây tập trung nhiều cấu trúc thần kinh quan trọng như trung tâm điều hòa nội tiết, thị giác và dịch não tủy nên một khối u lớn xuất hiện tại đây có thể gây chèn ép lên các dây thần kinh thị giác, trung tâm hormone và đặc biệt là não thất, nơi lưu thông dịch não tủy. Khi dịch này bị tắc nghẽn, áp lực trong sọ tăng lên gây ra triệu chứng đau đầu, nôn ói, rối loạn ý thức và hôn mê.

U sọ hầu là bệnh lý hiếm gặp và thường tiến triển âm thầm, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý thông thường như đau đầu do căng thẳng, giảm thị lực, suy nhược hoặc rối loạn nội tiết. Vì thế, khi có các triệu chứng đau đầu kéo dài, giảm thị lực, mệt mỏi bất thường, rối loạn nội tiết,…..chúng ta hãy đến bệnh viện có chuyên khoa ngoại thần kinh để được kiểm tra kịp thời. Việc chẩn đoán và can thiệp kịp thời có thể cứu sống người bệnh và giúp họ duy trì chất lượng cuộc sống tốt sau điều trị.

Trường hợp của bệnh nhân S. trên đây cũng là lời nhắc nhở đến người dân đừng chủ quan với những dấu hiệu bất thường của cơ thể. Hãy chủ động thăm khám sức khỏe định kỳ vì đó là “chìa khóa vàng” trong phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý. Đặc biệt với những người đã có tiền sử bệnh lý cần tuân thủ chặt chẽ phác đồ điều trị cũng như lịch thăm khám, tái khám của các bác sĩ, nhằm kiểm soát nguy cơ tái phát sau này.

Để được tư vấn và đặt lịch khám các bệnh lý tại Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á, quý khách có thể liên hệ:

Facebook: BVXA – Bệnh Viện Đa Khoa Xuyên Á Tây Ninh

–