PHẪU THUẬT NỘI SOI VÀ XU HƯỚNG ÍT XÂM LẤN TRONG ĐIỀU TRỊ CÁC BỆNH LÝ THOÁI HÓA CỘT SỐNG

Khoa: Tin tức, Tin tức Ngoại thần kinh
Tác giả: Xuyên Á TP. Hồ Chí Minh
Ngày đăng: 27 Tháng mười hai, 2025

Thoái hóa cột sống là một trong những bệnh lý xương khớp phổ biến và ngày càng trẻ hóa, gây ra những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Phẫu thuật nội soi cột sống đã và đang mở ra hướng điều trị tối ưu, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Nhằm trao đổi và cập nhật các kỹ thuật nội soi tiên tiến trong điều trị bệnh lý thoái hóa cột sống cho các bác sĩ chuyên khoa Ngoại thần kinh khu vực phía Nam, Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á đã phối hợp cùng Bộ môn Ngoại Thần kinh ĐH Y Dược TP. HCM tổ chức Hội nghị khoa học Phẫu thuật nội soi cột sống.

Các bác sĩ tham dự

Ngày càng có nhiều người mắc các bệnh lý cột sống

Trong những năm gần đây, số ca mắc các bệnh lý cột sống đang ngày càng tăng, thường gặp nhất là thoát vị đĩa đệm, đau thần kinh tọa, viêm tủy sống, chấn thương cột sống,…. ở những người trong độ tuổi lao động, người cao tuổi và cả ở lứa tuổi học đường.

Việc duy trì tư thế sai khi ngồi, sử dụng điện thoại và máy tính sai tư thế trong thời gian dài, lối sống ít vận động, hoặc lao động nặng, vận động sai tư thế,….đều là những thủ phạm gây hại cho cột sống.

Các bệnh lý thoái hóa cột sống thường diễn tiến âm thầm và kéo dài, dễ gây ra các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời như: đau tê chân, tê liệt chân, không thể vận động đi lại, thậm chí rối loạn cơ vòng khiến việc đi tiểu không kiểm soát. Đặc biệt ở người cao tuổi, các bệnh lý cột sống nếu không được điều trị, người bệnh sẽ phải nằm một chỗ, lâu dần dẫn đến các biến chứng ở tuổi già như: viêm phổi, viêm loét tỳ đè,…ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Ekip thực hiện ca mỗ thị phạm

Hiện nay, có rất nhiều phương pháp điều trị các bệnh lý thoái hóa cột sống từ bảo tồn đến can thiệp, nhằm giảm đau và cải thiện chức năng. Khi bệnh ở giai đoạn nặng, có dấu hiệu chèn ép rễ thần kinh hoặc tủy sống, phẫu thuật được xem là lựa chọn điều trị tối ưu để giải phóng dây thần kinh bị chèn ép, tránh các biến chứng ảnh hưởng đến các cơ quan khác và phục hồi chức năng lâu dài cho người.

Với sự phát triển của y học hiện đại, sự hỗ trợ của trang thiết bị máy móc, các kỹ thuật mổ cột sống ít xâm lấn ngày càng phát triển và đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực ngoại thần kinh cột sống. Đặc biệt, phẫu thuật nội soi cột sống được xem là xu hướng mới với các ưu điểm vượt trội như: hạn chế tổn thương mô mềm, ít đau sau mổ, giúp người bệnh phục hồi nhanh, giảm thời gian và chi phí nằm viện.

Giới thiệu thiết bị mổ nội soi

Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á tự hào là một trong số các trung tâm triển khai thành công và từng bước áp dụng phẫu thuật nội soi cột sống vào điều trị thường quy các bệnh lý cột sống.

Cải tiến kỹ thuật nội soi 2 cổng hàn xương liên thân đốt – điều trị trượt đốt sống thắt lưng nặng ít xâm lấn, hồi phục nhanh, tiết kiệm chi phí

Nội soi hai cổng hàn xương liên thân đốt sống lưng được coi là phương pháp hiện đại nhất hiện nay trong điều trị bệnh lý thoái hóa mất vững ở cột sống thắt lưng chẳng hạn như trượt đốt sống, hẹp ống sống kèm mất vững cột sống trên hình ảnh học. Kỹ thuật này sở hữu những ưu điểm vượt trội như xâm lấn tối thiểu, ít mất máu, bảo tồn tối đa hệ thống cơ và dây chằng nâng đỡ cột sống, người bệnh ít đau, nhanh hồi phục.

Với kỹ thuật hàn xương liên thân đốt sống thắt lưng qua nội soi hai cổng, trong quá trình mổ, phẫu thuật viên chỉ cần hai đường rạch da nhỏ với mỗi đường rạch da 0,5 – 1cm, tất cả dụng cụ nội soi thao tác qua hai vị trí rạch da nhỏ để tiếp cận vào trong phần thân đốt sống và khoang đĩa đệm để đặt các vật liệu hàn xương vào nên mức độ xâm lấn trên người bệnh là tối thiểu. Từ đó, giúp quá trình hồi phục của người bệnh được rút ngắn vì không can thiệp quá nhiều vào thành phần cơ, mô mềm ở vùng cạnh cột sống, đồng thời giảm đau sau mổ, người bệnh sẽ tập phục hồi trở lại ở thời gian sớm hơn.

Dẫu vậy, kỹ thuật nội soi hai cổng là kỹ thuật tiên tiến trên thế giới hiện nay, đòi hỏi nhiều trang thiết bị dụng cụ hiện đại không chỉ liên quan đến quá trình thực hiện thao tác trong phẫu thuật mà còn phụ thuộc vào những vật liệu ghép xương. Trên thế giới, để thực hiện kỹ thuật này phải sử dụng nhiều vật liệu đắt tiền như những đĩa đệm có kích thước thay thế, sử dụng titanium, cùng lúc sử dụng hai đĩa đệm nhân tạo để đặt vào thay thế vị trí đĩa đệm của bệnh nhân để ghép xương. Tuy nhiên, các vật liệu ghép xương này có chi phí rất cao so với khả năng chi trả của đa số người dân Việt Nam.

Chính vì thế, ThS.BS. Trần Vũ Hoàng Dương – Trưởng khoa Sọ Não Cột Sống 2 cùng các cộng sự khoa Sọ Não Cột Sống 2 BVĐK Xuyên Á đã nghiên cứu và tìm ra giải pháp sử dụng các vật liệu hàn xương tự thân, mang lại hiệu quả tương đương.

ThS. BS. Trần Vũ Hoàng Dương Trưởng khoa Sọ não cột sống 2 Bệnh Viện Đa Khoa Xuyên Á

Nghĩa là phẫu thuật viên vẫn sử dụng lại vật liệu như các phương pháp mổ hở truyền thống trước đây, đó là đặt một mảnh ghép nhân tạo thay thế vào vị trí đĩa đệm tương tự khi mổ hở. Bên cạnh đó, phẫu thuật viên sử dụng lại phần khối khớp được cắt bỏ trong quá trình giải phóng rễ thần kinh để đặt vật liệu khối khớp đó như một vật liệu thay thế và hàn xương. Với sự cải tiến này, ê -kíp vẫn đạt được những hiệu quả nổi trội của phẫu thuật nội soi hai cổng mà vẫn đạt được kết quả hàn xương tốt, tiết kiệm được chi phí cho người bệnh, với mức chi phí chỉ bằng ca mổ mở truyền thống.

Việc đưa ra những cải tiến phù hợp, vừa ứng dụng được kỹ thuật tiến bộ nhất, vừa giúp tiết kiệm chi phí điều trị để hướng đến lợi ích cho người bệnh, phù hợp với tình hình thực tế tại Việt Nam. Đây chính là điểm mấu chốt của sự cải tiến kỹ thuật này tại Bệnh viện Xuyên Á.

Mới đây, công trình nghiên cứu này cũng đã được Tạp chí y khoa Asian Spine Journal (ASJ) của Hiệp hội Cột sống châu Á (Asia Spine Society) đăng tải và vinh danh vào tháng 4/2025. Đồng thời, báo cáo của ThS. BS. Trần Vũ Hoàng Dương về công trình này cũng đạt giải thưởng cho phần trình bày video phẫu thuật xuất sắc nhất tại Hội nghị quốc tế năm 2025 của Hiệp hội nội soi cột sống 2 cổng thế giới.

Tại Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á hiện nay, kỹ thuật hàn xương liên thân đốt sống thắt lưng qua nội soi hai cổng đang được triển khai thường quy, giúp nhiều bệnh nhân trượt đốt sống thắt lưng chấm dứt chuỗi ngày bệnh đau để nâng cao chất lượng cuộc sống.

Hội nghị khoa học: Phẫu thuật nội soi cột sống – Kỹ thuật mổ và ứng dụng điều trị các bệnh lý thoái hóa thường gặp

Với mong muốn chia sẻ và trao đổi những kiến thức nổi bật trong lĩnh vực nội soi cột sống, ứng dụng kỹ thuật mổ nội soi trong thực tế môi trường Việt Nam từ nhiều bệnh viện nhằm nâng cao chất lượng điều trị cho người bệnh, ngày 20/12/2025 BVĐK Xuyên Á phối hợp với Bộ môn Ngoại Thần kinh ĐH Y Dược TP. HCM tổ chức hội nghị khoa học, chủ đề: “Phẫu thuật nội soi cột sống – Kỹ thuật mổ và ứng dụng điều trị các bệnh lý thoái hóa thường gặp”.

Hội nghị quy tụ các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực Ngoại Thần Kinh – Cột Sống đến từ các bệnh viện tuyến đầu như: Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn Hà Nội, cùng hàng trăm bác sĩ chuyên ngành Ngoại Thần Kinh trên toàn quốc và khu vực phía Nam.

Tại hội nghị, các bài báo cáo chuyên sâu được các chuyên gia đầu ngành trình bày, tập trung vào kỹ thuật nội soi cột sống hiện đại, xu hướng phát triển phẫu thuật xâm lấn tối thiểu.

Bài báo cáo chủ đề “Xu hướng phát triển phẫu thuật xâm lấn tối thiểu điều trị các bệnh lý thoái hóa cột sống” được chia sẻ bởi PGS.TS.BS. Phạm Anh Tuấn – Trưởng khoa Ngoại Thần Kinh, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương; Trưởng Bộ môn Ngoại Thần kinh Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh vai trò của phẫu thuật nội soi và kỹ thuật này đang dần trở thành xu hướng trong điều trị can thiệp các bệnh lý cột sống.

PGS. TS. BS. Phạm Anh Tuấn– Trưởng khoa Ngoại Thần Kinh, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương_ Trưởng Bộ môn Ngoại Thần kinh, Trường Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh

ThS. BS. Trần Vũ Hoàng Dương cũng đã có bài báo cáo về kỹ thuật: “Nội soi 2 cổng hàn xương liên thân đốt trong điều trị trượt đốt sống thắt lưng nặng: Kỹ thuật mổ và các phương án chọn vật liệu ghép xương”.

Như đã đề cập ở phần trên, đây là kỹ thuật tiên tiến được đánh giá cao bởi khả năng xâm lấn tối thiểu, thúc đẩy quá trình hồi phục nhanh cho người bệnh và mang lại hiệu quả, an toàn cao cho người bệnh.

Bài báo cáo đã trình bày một cách có hệ thống các bước của quy trình phẫu thuật, nhấn mạnh vai trò then chốt của hệ thống nội soi và trình độ của phẫu thuật viên. Ca lâm sàng được trình bày trong bài báo cáo cũng đã minh chứng cho hiệu quả của kỹ thuật này: bệnh nhân tỉnh táo ngay sau mổ, vết mổ nhỏ chỉ 1cm, giảm đau đáng kể và quá trình hồi phục nhanh.

Điểm nổi bật của hội nghị là thực hiện các ca mổ thị phạm trực tiếp ngay tại phòng mổ của bệnh viện về kỹ thuật Nội soi 1 cổng lấy thoát vị đĩa đệm cột thắt lưng qua đường liên bản sống và Nội soi 2 cổng hàn xương liên thân đốt trượt đốt sống thắt lưng. Qua đó, các bác sĩ tham dự được theo dõi toàn bộ quy trình phẫu thuật thực tế và có cơ hội trao đổi, thảo luận trực tiếp với các chuyên gia phẫu thuật trong từng thao tác, quyết định lâm sàng, góp phần mở rộng kiến thức và cập nhật thực hành cho đội ngũ y bác sĩ về kỹ thuật mổ nội soi trong thực tế môi trường Việt Nam hiện nay.

PGS. TS. BS. Bùi Chí Viết Phó GĐ chuyên môn Hệ thống Bệnh Viện Đa Khoa Xuyên Á

Phát biểu khai mạc, PGS. TS. BS. Bùi Chí Viết – Phó giám đốc Chuyên môn Hệ thống BVĐK Xuyên Á chia sẻ: “Tôi tin rằng, hội nghị này sẽ mang lại nhiều giá trị khoa học thiết thực, góp phần hoàn thiện hơn nữa việc ứng dụng nội soi cột sống trong điều trị các bệnh lý thoái hóa. Đồng thời, thúc đẩy sự kết nối, hợp tác giữa các bác sĩ cùng phục vụ mục tiêu nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho người dân.”

Hội nghị đã góp phần lan tỏa tri thức, kết nối cộng đồng chuyên môn và thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành phẫu thuật cột sống tại Việt Nam.