SUÝT MẤT “GIỜ VÀNG” VÌ ĐẾN NHẦM NƠI CẤP CỨU ĐỘT QUỴ: CỤ BÀ 80 TUỔI MAY MẮN ĐƯỢC TÁI THÔNG MẠCH NÃO KỊP THỜI

Một buổi sáng cuối tháng 10, như thường lệ, bà N.T.S (80 tuổi, Hóc Môn, TP.HCM) thức dậy và quét sân, tưới cây – những thói quen mà bà vẫn duy trì dù tuổi đã cao. Tuy nhiên, khi đang quét sân, bà bất ngờ té ngã và xuất hiện dấu hiệu méo miệng, không nói rõ – những biểu hiện điển hình của đột quỵ. 

May mắn, người thân đã phát hiện kịp thời và đưa bà đến ngay một bệnh viện gần nhà để cấp cứu. Thế nhưng, cơ sở này lại chưa được trang bị đầy đủ các phương tiện chẩn đoán và điều trị đột quỵ chuyên sâu, nên bà được tiếp tục chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á TP.HCM, khiến “giờ vàng” cấp cứu bị rút ngắn.

Ngay khi tiếp nhận tại khoa Cấp cứu, các bác sĩ ghi nhận tình trạng: yếu liệt hoàn toàn nửa người trái, nói đớ và méo miệng. Dựa theo thông tin khai thác: bệnh nhân có tiền sử rung nhĩ và bệnh lý tăng huyết áp. 

Qua thăm khám lâm sàng, bác sĩ nhận định đây là dấu hiệu của một cơn đột quỵ cấp. Dựa trên phim chụp CT cho thấy một vùng nhồi máu não đang chiếm diện tích rất lớn kèm tăng quang động mạch não giữa. Dấu hiệu này chứng tỏ có một mạch máu rất lớn đang bị tắc nghẽn, gây thiếu máu hơn 2/3 bán cầu não. Với trường hợp này, tiên lượng thường rất nặng và thậm chí bệnh nhân có nguy cơ tử vong trong vòng 1 – 2 ngày. Những trường hợp may mắn sống sót cũng có thể để lại di chứng rất nặng nề. 

Hình ảnh bác sĩ thăm khám tình trạng bệnh nhân sau cấp cứu đột quỵ

Phối hợp tiêm thuốc tiêu sợi huyết và can thiệp mạch máu não, cứu sống người bệnh ngay sát “giờ vàng”

May mắn thay, bà S. được đưa đến bệnh viện vào giờ thứ 4 – còn trong “thời gian vàng” để sử dụng thuốc tiêu sợi huyết – giúp tái thông các mạch máu đang bị tắc nghẽn. Sau khi tiêm thuốc bệnh nhân được chụp CTA (CT mạch máu não) để khảo sát mạch máu, kết quả xác định có sự tắc nghẽn ngay đoạn đầu của động mạch não giữa. 

Đứng trước tình huống cấp bách này, ekip Đơn vị Đột quỵ gồm các chuyên khoa Nội thần kinh, Ngoại thần kinh và Chẩn đoán hình ảnh đã phối hợp nhịp nhàng, tiến hành hội chẩn và đưa ra phương án can thiệp mạch máu não cho bệnh nhân. 

Được sự nhất trí của người nhà, bà S. nhanh chóng được chuyển đến phòng Can thiệp mạch. Mọi thao tác vô cùng khẩn trương: chỉ sau 20 phút mạch máu đã được tái thông hoàn toàn. Bên ngoài cánh cửa phòng mổ, niềm vui khôn xiết hiện lên trên gương mặt người thân khi người mẹ, người bà của mình đã vượt qua cơn thập tử nhất sinh.

Phương pháp gây tê: lựa chọn vàng, bảo toàn chức năng sống cho người bệnh

Với phương pháp gây tê, trong suốt ca mổ bà S. hoàn toàn tỉnh táo. Sau can thiệp ghi nhận sức cơ của bà cải thiện rõ rệt, ngay trên bàn mổ bà đã có thể tự cử động tay, chân, giọng nói rõ hơn và tiếp tục được chuyển đến khoa Nội thần kinh để theo dõi. Trải qua 10 ngày nằm viện với sự chăm sóc sát sao của đội ngũ y bác sĩ, điều dưỡng cùng người nhà, bà S. giờ đây đã hồi phục rất tốt, đi lại bình thường và được xuất viện trong niềm hân hoan của gia đình.

Theo BS. Vỏ Minh Thiện – Khoa Nội thần kinh Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á TP.HCM cho biết: “Trường hợp bệnh nhân này, nguyên nhân có thể xuất phát từ các cơn rung nhĩ (tim đập không đều). Do đó, bà S. được khuyến cáo tuân thủ điều độ việc sử dụng thuốc kháng đông – làm loãng máu, hạn chế hình thành cục máu đông và ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ tái phát. Ngoài ra, hiệu quả điều trị cao cũng nhờ vào hệ thống tuần hoàn bàng hệ đã giúp “nuôi dưỡng” vùng não của bệnh nhân thêm vài giờ đến khi mạch máu tắc nghẽn được tái thông. Bên cạnh đó, mạch máu của bà S. không bị xơ vữa hay hẹp nên trong quá trình tái thông diễn ra hết sức thuận lợi.”

Bác sĩ chia sẻ thêm “Đối với người cao tuổi và có bệnh lý nền như: tăng huyết áp, thiếu máu cơ tim, suy tim, rung nhĩ… đây là những đối tượng có nguy cơ đột quỵ rất cao. Vì vậy, người nhà cần chú ý đến những dấu hiệu theo quy tắc F.A.S.T, đồng thời giữ bệnh nhân an toàn, tránh té ngã, nghiêng đầu khi có tình trạng nôn ói… và đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất có trung tâm đột quỵ.”

Các dấu hiệu đột quỵ theo quy tắc FAST:

• F (Face): méo miệng hoặc mặt bị lệch sang một bên
• A (Arms): liệt hoặc yếu tay (không thể giơ hoặc giữ thẳng cả hai tay)
• S (Speech): nói khó, nói đớ hoặc không thể nói được
• T (Time): xác định thời gian và đưa bệnh nhân đến bệnh viện sớm nhất

Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á TP.HCM là một trong những trung tâm có đầy đủ các phương tiện chẩn đoán và điều trị với thuốc tiêu sợi huyết, can thiệp nội mạch. 

Với nhiều năm cứu chữa cho hàng ngàn ca bệnh đột quỵ cùng đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và các trang thiết bị hiện đại. Chính những nỗ lực đó, thời gian qua Đơn vị Đột quỵ BVĐK Xuyên Á đã liên tiếp nhận nhiều giải thưởng của Tổ chức Đột quỵ Thế giới (WSO) như: giải thưởng Vàng, giải thưởng Bạch kim trong cấp cứu và điều trị đột quỵ, chứng nhận Kim Cương trong cấp cứu đột quỵ ngoại viện.

Phân biệt đột quỵ, nhồi máu cơ tim và đột tử – dấu hiệu nào cần đưa ngay đến bệnh viện?

• Đột quỵ: dùng để chỉ các bệnh lý mạch máu não như: tắc, vỡ mạch máu não, xuất huyết não…Với các dấu hiệu điển hình: yếu nửa người, méo miệng, nói đớ… một số trường hợp có thể: rối loạn tri giác, lơ mơ…
• Nhồi máu cơ tim: xảy ra khi tắc mạch máu nuôi cơ tim. Thường xuất hiện dấu hiệu: mệt, đừ, đau ngực… nhưng không có triệu chứng yếu liệt.
• Đột tử: là một tình trạng tử vong đột ngột do nhiều nguyên nhân gây ra.

Do đó, khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào của đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim, hãy nhớ rằng: thời gian là sự sống. Đừng chần chừ! Hãy đưa người bệnh đến ngay cơ sở y tế gần nhất có khả năng cấp cứu chuyên sâu.

Để được tư vấn và đặt lịch khám các bệnh lý tại Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á, quý khách có thể liên hệ:

Facebook: BVXA – Bệnh Viện Đa Khoa Xuyên Á Tây Ninh

–